Ξεκινήσαμε στις 24 Νοεμβρίου για μια Εβδομάδα Ξερολιθιάς, αλλά στην πορεία συνειδητοποιούσαμε ότι ζούσαμε μια Γιορτή Ξερολιθιάς!
Ευχαριστούμε θερμά τους φίλους από όλη την Ελλάδα και από το εξωτερικό, που ήρθαν να «χτίσ´με τσι β´λίστρες» όλοι μαζί.
Συγκινητικό ήταν το ενδιαφέρον των Σχολείων της Τήνου. Το Νηπιαγωγείο Καλλονής, το 1ο και το 2ο Δημοτικό, το Δημοτικό Σχολείο Εξωμβούργου, το Γυμνάσιο και το Λύκειο, όλοι ενδιαφέρθηκαν να μάθουν για την ξερολιθιά, όλοι έχτισαν κάτι -μικρό, στις αυλές, ή μεγαλύτερο, στα μονοπάτια του νησιού.
Ελπίζουμε και επιδιώκουμε η συνεργασία να συνεχιστεί σε όλη τη διάρκεια του έτους, και να συμπεριλάβει και τα υπόλοιπα σχολεία του νησιού!
Θερμές ευχαριστίες οφείλουμε και στους χορηγούς μας: τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, υπό την Αιγίδα της οποίας τελούσε όλη η διοργάνωση· καθώς και τους τοπικούς χορηγούς: Δήμος Τήνου, Aegean natural Foods, , Alex-Ενοικιαζόμενα δωμάτια, Άνδροβικ – Εμπόριο δομικών υλικών, Fast Ferries-Aeolos Travel, Δήμητρα και Μάρκος Ζάρπας, Mykonos Farmers, Νοικολούκας Οικοδομικές εργασίες, Νώε, Παγανέλης Α.Ε., Ευάγγελος Πλυτάς, Σαρδάκιας, Okiroi Villas, …με άρωμα και Vidalis rent a car και τις Εκδόσεις Νεφέλη.
Αναλυτικότερα για την Εβδομάδα Ξερολιθιάς της Αμπασάδας μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω:
• “Να χτι’σμε τσι βλίστρες”…έτσι απλά και αυθεντικά διατυπώθηκε στην παρέα μας η ιδέα για την επόμενή μας δράση, ως συμβολή (και υποχρέωση!) του Συλλόγου μας να συμβάλει στη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας, και χωρίς δεύτερη σκέψη το πλάνο άρχιζε κυριολεκτικά και μεταφορικά να «κτίζεται». Μια Εβδομάδα γεμάτη Ξερολιθιά αποφασίστηκε. Έτσι το πρόγραμμα άρχισε να στήνεται, οι εργασίες άρχισαν να μοιράζονται και το αποτέλεσμα ήταν το εξής:
Την Κυριακή 24/11 πραγματοποιήθηκε αποκατάσταση των ξερολιθικών τοίχων σε έναν παλιό αγροτικό δρόμο (μονοπάτι) στην αρχαιολογική περιοχή των Γαστριών. Οι τοίχοι, καθώς και ο ίδιος ο παραδοσιακός δρόμος, είχαν καταστραφεί, προκειμένου, όπως μας είπαν, να δημιουργηθεί αμαξιτή πρόσβαση στο βυζαντινό εκκλησάκι των Γαστριών. Οι εργασίες έγιναν με την άδεια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και με την επίβλεψη της αρχιτέκτονος και μέλους της Αμπασάδας Ιωάννας Παπασταθοπούλου.
Ακολούθησε ξενάγηση από τον αρχαιολόγο Κωνσταντίνο Παντζούρη στον αρχαιολογικό χώρο δίπλα στο ξενοδοχείο “Odera Tinos”, όπου βρέθηκαν ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες εγκαταστάσεις αρχαίας αγροικίας με αμυντικό πύργο.
• Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας πραγματοποιήθηκαν ξεχωριστές πεζοπορικές ξεναγήσεις του 1ου Δημοτικού στην περιοχή Κουναρές Τριαντάρου, του 2ου Δημοτικού στη Βακέτα, του Γυμνασίου στην περιοχή Τυρί κοντά στις Αρχαίες Πόλες, καθώς και του Λυκείου στο μονοπάτι Σμαρδάκιτο-Λουτρά. Σκοπός των ξεναγήσεων ήταν να ενημερωθούν οι μαθητές για το πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα των αγροτικών κτισμάτων που διαθέτει ο τόπος μας, καθώς και για τον σημαντικό ρόλο που κατέχει η Κυκλαδίτικη ξερολιθιά παγκοσμίως. Έτσι δεκάδες μαθητές από όλες τις βαθμίδες πιάσαν τσάπες και αξίνες, φτυάρια και σφυριά και γνώρισαν από κοντά τον τρόπο που έφτιαχναν οι παππούδες τους αιώνες τώρα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο τις αναβαθμίδες και τους αγροτικούς τους δρόμους.
Πραγματοποιήθηκαν επίσης εκπαιδευτικές επισκέψεις στο Νηπιαγωγείο Καλλονής και στο Δημοτικό Σχολείο Εξωμβούργου. Μικρά και ακόμη πιο μικρά παιδάκια ενθουσιάστηκαν ζωγραφίζοντας ξερολιθιές κάθε είδους, και δοκιμάζοντας να χτίσουν τοιχαλάκια από κομματάκια σχιστόλιθο.
Εμάς μας ενθουσιάζει το γεγονός ότι κάθε σχολική βαθμίδα ζήτησε να επαναληφθούν οι δράσεις κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς!
• Την Παρασκευή 29/11 πραγματοποιήθηκε στην Μοσχούλειο σχολή Συζήτηση με θέμα «Ίδρυση Πιστοποιημένης Σχολής Ξερολιθιάς στις Κυκλάδες: Μια συμπαθητική ιδέα ή μια ανάγκη;».
Αντικείμενο της Συζήτησης ήταν η μορφή που θα μπορούσε να πάρει μια Πιστοποιημένη Σχολή Ξερολιθιάς, και πώς θα μπορούσε να ξεκινήσει άμεσα, αξιοποιώντας τη δυναμική των Εργαστηρίων, που όλο και πληθαίνουν.
Προς το παρόν, αυτό που έχουμε να ανακοινώσουμε είναι ότι ο άνεμος είναι ούριος και έχουμε πλέον βάσιμους λόγους να ελπίζουμε!
Στη συζήτηση συμμετείχαν οι:
– Βασίλης Γκανιάτσας (δρ. αρχιτέκτονας, καθηγητής Μετσόβιου Πολυτεχνείου, μέλος της επιτροπής ίδρυσης των Σχολών Πέτρας στα Λαγκάδια Αρκαδίας και στον Πεντάλοφο Κοζάνης)·
– Γρηγόρης Κουτρόπουλος, (αρχιτέκτονας, συνιδρυτής του βραβευμένου από την Europa Nostra
«Μπουλουκιού»)·
– Μαρία Νομικού (ανθρωπολόγος, συνιδρύτρια του φορέα «Το μιτάτο της Αμοργού»)·
– Ιουλία Παπαευτυχίου (δρ. αρχιτέκτονας, αντιπρόεδρος επί εικοσαετία της Διεθνούς Ένωσης για τη Διεπιστημονική Μελέτη και Προστασία της Ξερολιθιάς)·
– Γιώργος Τζαβάρας (αρχιτέκτονας, συνεργάτης της ομάδας δημιουργίας της επαγγελματικής Σχολής Ξυλοναυπηγικής στη Σάμο)·
– Μαρία Φακιολά (κοινωνική ανθρωπολόγος και στέλεχος της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού)·
– Λεωνίδας Χαλεπάς (γλύπτης, διευθυντής της Σχολής Μαρμαροτεχνίας Τήνου)·
– Θεόδωρος Χίου (δρ. νομικός, πρόεδρος της Εταιρείας Τηνιακών Μελετών).
• Η καρδιά όμως αυτής της Γιορτής Ξερολιθιάς ήταν το 3ήμερο Σχολείο Ξερολιθιάς, που πραγματοποιήθηκε 29-30/11 & 1/12 σε έναν ξεχασμένο αγροτικό δρόμο που συνέδεε το Σμαρδάκιτο με τα Λουτρά. Η διαδρομή αυτή, που επί δεκαετίες ήταν κλειστή, λόγω της πυκνής βλάστησης, καθαρίστηκε πριν λίγους μήνες από την Αμπασάδα και αποφασίστηκε να γίνει το πεδίο δράσης του Σχολείου μας, ώστε να επισκευαστούν οι βουλίστρες (=πεσμένα τμήματα τοίχων) που υπήρχαν σε όλο το μήκος του.
Κοντά 30 μαθητευόμενοι από τα γύρω νησιά, από την υπόλοιπη Ελλάδα και από το εξωτερικό ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας για συνεργασία. Ήρθαν από τον τόπο τους, ώστε επί τρεις μέρες να μαθητεύσουν κοντά σε Τηνιακούς μάστορες και να εργαστούν αφιλοκερδώς στον δικό μας τόπο επισκευάζοντας τις πεζούλες των δικών μας προγόνων. Αυτοί οι άνθρωποι με ανιδιοτέλεια και με πολύ αγάπη για την ξερολιθιά, μαζί με ντόπιους εθελοντές, προσέφεραν πραγματικά μεγάλο έργο.
Συνοπτικά, κατά τη διάρκεια του τριήμερου σχολείου ξερολιθιάς έγινε αποκατάσταση όλων των κατεστραμμένων ξερολιθιών κατά μήκος της διαδρομής, τοποθετήθηκαν από το Δ.Σ της Αμπασάδας ξύλινες ταμπέλες σήμανσης, και έγινε σηματοδότηση σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Tinos Trail. Μία ακόμα πεζοπορική διαδρομή, 1χλμ. περίπου, προστέθηκε στον χάρτη των σηματοδοτημένων διαδρομών του νησιού!
Το βράδυ του Σαββάτου 30/11 πραγματοποιήθηκε γεύμα στην Κώμη προς τιμήν όλων των συμμετεχόντων στην Εβδομάδα.
Και του χρόνου!