Χάραξη του νέου Οδικού Δικτύου Χώρα – Κιόνια – Αγία Μαρίνα
Η αρχική μελέτη χάραξης του νέου οδικού άξονα ξεκίνησε το έτος 1995 με αρμοδιότητα της τότε Νομαρχίας Κυκλάδων, ενώ κατά τα έτη 1996 – 1998 έγιναν οι πρώτες μελέτες χάραξης και οι συνακόλουθες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ).
Σκοπός της κατασκευής της νέας οδού είναι η διασύνδεση της Χώρας – Κιονίων προς τα βόρεια και βορειανατολικά του νησιού, δηλαδή με τα Έξω Μέρη.
Ο οδικός άξονας ξεκινά από το Ενετικό λιμάνι του Σταυρού, όπου πρόκειται να γίνει η διαπλάτυνση του υπάρχοντος παραλιακού δρόμου (ΑΒ διαδρομή). Ακολουθεί η καινούργια χάραξη (ΒΓ διαδρομή) που ξεκινά πριν από το «Μαϊστράλι», περνάει πίσω από τον Αρχαιολογικό χώρο, εφάπτεται του οικισμού των Κιονίων και φτάνει μέχρι το σημείο σύνδεσής του με τον υφιστάμενο δρόμο προς Αγία Μαρίνα.
Ένα έργο για το νησί βασισμένο σε μία μελέτη χάραξης 30 χρόνων παρά τις τροποποιήσεις που υποτίθεται ότι έχουν γίνει μέχρι σήμερα!
Σε όλη τη διαδρομή του έχουν στο μεταξύ ανεγερθεί πολλές κατοικίες με οικόπεδα γύρω από αυτές, περιφραγμένα συνήθως με ξερολιθιές. Ο δρόμος, όπως πρόκειται να εκτελεστεί, περνά μέσα από ιδιοκτησίες, παίρνοντας οικόπεδα, μπροστά από τις αυλές κατοικιών και εφάπτεται στους εξωτερικούς τοίχους των κατοικιών. Το νέο οδικό δίκτυο θα περνά ανάμεσα από τις κατοικίες οι οποίες δεν υπήρχαν κατά το χρόνο που εξεταζόταν η μελέτη χάραξης και τις οποίες θίγει άμεσα (κτίσματα και οικόπεδα).
Διέρχεται πίσω από τον αρχαιολογικό χώρο και διασχίζει περιοχή όπου δεν επιτρέπονται εκσκαφές και μπαζώματα, η δόμηση επιτρέπεται στα 10 στρέμματα 150 τμ και μόνο μετά από σύμφωνη γνώμη της Εφορείας Αρχαιοτήτων και εφόσον επιτρέπεται από τον Αρχαιολογικό νόμο, περιοχή (2.3α.1)β14 Κιόνια – Ιερός Ναός Ποσειδώνα και Αμφιτρίτης, ζώνη προστασίας φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος (Χωροταξικό Τήνου). Επίσης, στο υπό διαβούλευση νέο Εθνικό Χωροταξικό σχέδιο του τουρισμού αναφέρεται ρητά η ανάγκη προστασίας τόσο των Αρχαιολογικών χώρων, όσο και του ευρύτερου χώρου αυτών.
Σε απόσταση 50 μ από τον υπάρχοντα αρχαιολογικό χώρο υπάρχει βράχος – μνημείο όπου σώζονται τα ίχνη αρχαίας λατόμευσης. Γι αυτό το λόγο η Εφορεία Αρχαιοτήτων ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ και έθεσε ρητό όρο να τροποποιηθεί η χάραξη και να μετατοπιστεί τουλάχιστον 50 μ προς βορειοανατολικά και 70 μ προς βορρά του φυσικού βράχου. Ο όρος αυτός της Αρχαιολογίας δεν έχει τηρηθεί. Ο νέος δρόμος διέρχεται ανάμεσα στον υπάρχοντα αρχαιολογικό χώρο και το βράχο – μνημείο με αποτέλεσμα να μην κατοχυρώνεται η προστασία των αρχαιοτήτων γύρω από αυτόν και του φυσικού περιβάλλοντος και να τον διασπά.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων κρίνει ότι με τη δεδομένη χάραξη και τις μελέτες (ΜΠΕ) που έχουν εγκριθεί δεν τηρείται η απαιτούμενη απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο και δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της αρχαιολογικής νομοθεσίας.
Ομοίως στο Ενετικό λιμάνι του Σταυρού δεν επιτρέπονται, σύμφωνα με το χωροταξικό της Τήνου εκσκαφές και μπαζώματα, διότι είναι ζώνη αυστηρής προστασίας φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.
Ως κάτοικοι της Τήνου είμαστε σύμφωνοι με τη δημιουργία ενός νέου οδικού άξονα που θα διευκολύνει την επικοινωνία Χώρας – Κιονίων με τα Έξω Μέρη.
Όμως θεωρούμε απαραίτητη την τροποποίηση της μελέτης χάραξης έτσι ώστε να είναι σύννομη με το χωροταξικό και την απόφαση της Αρχαιολογίας. Δεν μπορεί μία μελέτη 30 ετών να εφαρμόζεται σήμερα εφόσον έχουν μεταβληθεί τα πραγματικά δεδομένα στα οποία βασίστηκε η διαδικασία χάραξης και να θίγονται τόσο πολλές κατοικίες. Οι διαδικασίες απαλλοτρίωσης και οι αναμενόμενες ενστάσεις των θιγόμενων ιδιοκτητών θα καθυστερήσουν κατά πολύ το έργο.
Διαμαρτυρόμαστε για τις κατάφωρες θεσμικές και λοιπές παραβιάσεις που πρόκειται να γίνουν από την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, αρμόδια πλέον για την εκτέλεση του έργου, καθώς και για την καταστροφή της περιοχής που όλοι σεβόμαστε. Υπάρχει λύση, ήταν άλλωστε μία από τις τρεις εναλλακτικές χαράξεις που είχαν προτείνει οι μελετητές αρχικά, να περάσει ο δρόμος ψηλότερα εκεί όπου ορίζει η Αρχαιολογία, όπου δεν θα θίγονται όλα όσα αναφέραμε, όπου δεν υπάρχουν σήμερα κτίσματα, υπάρχουν μόνο αγροτεμάχια τα οποία δεν έχουν πρόσβαση σε δρόμο και τα οποία με αυτόν τον τρόπο θα αξιοποιηθούν.
Τα έργα πρέπει να γίνονται αλλά να γίνονται σωστά.
Αγγελική Βενιζέλου και Δημήτρης Κανταρτζής