Τήνος, 5η Αυγούστου 2024
Προς τον Προϊστάμενο
της Διεύθυνσης Υδάτων Νοτίου Αιγαίου κ.
Ηλία Νόκα-Ζωγράφο
Θέμα: Διαχείριση υδάτινων πόρων και γεωτρήσεις στην Τήνο – Σχόλια για το σημείο με αριθμό 1 της από 23.07.2024 απαντήσεως της Υπηρεσίας Σας
Αξιότιμε κύριε Νόκα-Ζωγράφε
Για το σημείο με αριθμό 1 της απαντήσεως της Υπηρεσίας, στο οποίο αναφέρονται στοιχεία του κανονιστικού πλαισίου που ισχύει για τη διαχείριση του «υδατικού δυναμικού» της Τήνου, το οποίο προφανώς γνωρίζει καλά η Υπηρεσία, σε αντίθεση προς το ευρύ κοινό, σημειώνουμε και ερωτούμε καταρχάς όσα ακολουθούν:
1. Μόνη η ύπαρξη κανονιστικού πλαισίου δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί την τήρησή του στην πράξη, ούτε την τήρηση της υπερκείμενης νομιμότητας (Συνταγματικής και Ενωσιακής), αφού η Υπηρεσία Σας δεν βεβαιώνει, ως όφειλε, μετά από σχετικούς ελέγχους, ότι το κανονιστικό αυτό πλαίσιο έχει τηρηθεί στην πράξη.
2. Είναι ανακόλουθο, ενώ το δικό μας έγγραφο εστάλη τον Αύγουστο του 2023, η Υπηρεσία να στηρίζει την πρόσφατη απάντησή της σε Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ), που εκδόθηκε μόλις τον Απρίλιο του 2024.
3. Από την απάντηση της Υπηρεσίας, μάλιστα, δεν προκύπτει γιατί και σε τί ακριβώς η ΠΥΣ του 2024 μετέβαλε το ισχύον μέχρι τον Αύγουστο του 2023 καθεστώς.
4. Η αναφορά της υπ’ αριθ. 22/29.04.2024 ΠΥΣ σε «2η Αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Νήσων Αιγαίου» και στην αντίστοιχη «Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» οδηγεί, κατά λογική συνέπεια, στο συμπέρασμα ότι μέχρι τη στιγμή εκείνη δεν υπήρχε βάση και μέτρο ελέγχου των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις γεωτρήσεις, για τις οποίες είχαν χορηγηθεί άδειες μέχρι τις αρχές του 2024.
5. Οι γενικόλογες αναφορές σε «περιορισμούς» που τίθενται με το «αναθεωρημένο σχέδιο διαχείρισης» («έτσι ώστε να προστατευθούν τόσο οι υδροληψίες που χρησιμοποιούνται για τη λειτουργία των δημοτικών δικτύων ύδρευσης, όσο και για την προστασία των υφιστάμενων υδροληψιών») επιβεβαιώνουν την ανάγκη θεσπίσεως περιορισμών.
6. Συνεπώς, στην απάντηση της Υπηρεσίας, δεν αιτιολογούνται με επάρκεια ο χαρακτηρισμός της κατάστασης των υδάτων της Τήνου ως «καλής», ούτε το συμπέρασμα ότι «δεν παρατηρούνται προβλήματα ποιοτικής υποβάθμισης του υπόγειου νερού, ούτε προβλήματα εξάντλησης των υδροφόρων».
Επιπλέον, τίθενται και τα εξής ερωτήματα:
α) Η ΠΥΣ του 2024 και το κανονιστικό πλαίσιο που τέθηκε σε ισχύ πρόσφατα νομιμοποιούν και εξυγιαίνουν όλες τις άδειες γεωτρήσεων που αναφέρονται στα σημεία με αριθμούς 5 και 6 της απαντήσεως της Υπηρεσίας και είχαν εκδοθεί στο παρελθόν;
β) Ποιες προβλέψεις έχουν περιληφθεί σ’ αυτό το κανονιστικό πλαίσιο για τους «υδρολογικούς κύκλους» και για τις «περιόδους ξηρασίας», που αναφέρει η Υπηρεσία στο σημείο με αριθμό 2 της απαντήσεώς της, όπως, μάλιστα της παρατεταμένης ξηρασίας που διανύουμε στο παρόν; Η απάντηση της Υπηρεσίας δεν παρέχει κανένα στοιχείο για τα ερωτήματα αυτά.
Με βάση όλα τα παραπάνω δεδομένα, η απάντηση της Υπηρεσίας δεν καθησυχάζει τις αγωνίες που διατυπώσαμε τον Αύγουστο του 2023. Ευχόμαστε τα νέα μέτρα που θεσπίστηκαν πρόσφατα να φέρουν κάποιο καλό αποτέλεσμα.
Τέλος, στην τελευταία πρόταση του σημείου με αριθμό 1 της απαντήσεως της Υπηρεσίας γίνεται αίφνης λόγος για «σημαντικές πηγές του νησιού» και για «επιπλέον μέτρα» που έχουν ληφθεί για την προστασία τους «ως σημαντικών στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος, ακόμα και αν αυτές δεν χρησιμοποιούνται για την τροφοδοσία ενός δημοτικού δικτύου ύδρευσης». Ωστόσο, δεν αναφέρονται, ούτε καν ενδεικτικά, παραδείγματα παρόμοιων «σημαντικών πηγών» και «επιπλέον μέτρων προστασίας». Παραμένουν, λοιπόν, αναπάντητα τα ερωτήματα: α) πόσες και ποιες είναι οι «σημαντικές πηγές» της Τήνου, για τις οποίες η Υπηρεσία δηλώνει ότι «λαμβάνει επιπλέον μέτρα προστασίας», και β) ποια είναι τα μέτρα αυτά.
Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος και Αναδασώσεως
Νήσου Τήνου «Οι Φίλοι του Πρασίνου»
Περιβαλλοντικός και πολιτιστικός σύλλογος Τήνου «Αμπασάδα»
Κοιν.Σ.Επ. «Το Μπατίκι»Κοιν.Σ.Επ. «Καλλονή-Κελλιά»