Στη χθεσινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Τήνου αποφασίστηκε ομόφωνα η θέση του Δήμου Τήνου αναφορικά με το υπό διαβούλευση Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό.
Σκοπός ενός Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό είναι ο προσδιορισμός μακροπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων στόχων και στρατηγικών κατευθύνσεων σε εθνικό επίπεδο για τη χωρική διάρθρωση του τομέα του τουρισμού, με όρους οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας και αειφορίας. Ως σχέδιο, οφείλει να περιλαμβάνει, την αποτύπωση και την εκτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης, η οποία θα είναι το αποτέλεσμα συνέπεια της εφαρμογής μιας αναπτυξιακής μελέτης του χώρου που πραγματεύεται.
Κανονικά το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό θα έπρεπε να έπεται του γενικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού. Το συγκεκριμένο σχέδιο έχει ως βασική παραδοχή της μεθοδολογίας του ότι ο δείκτης κλίνες/εμβαδόν αποτελεί εύστοχη επιλογή για να αποτυπώσει τις χωρικές, περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της τουριστικής ανάπτυξης κάτι το οποίο θεωρούμε ότι είναι εξ αρχής λανθασμένο.
Διέπεται από μια λογική μεγέθυνσης των τουριστικών υποδομών. Ευνοεί και υποστηρίζει την ανάπτυξη μεγάλων τουριστικών μονάδων έναντι των μικρών. Είναι οριζόντιο και συγκεντρωτικό. Μεταξύ άλλων δεν έχει αξιολογήσει:
- Τις σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις της προτεινόμενης μεγέθυνσης, δεδομένου ότι τόσο στην Τήνο αλλά και γενικά δεν αξιολογούνται ποσοτικά οι προτεινόμενες κλίνες και δεν προτείνονται όροι βιώσιμης ανάπτυξης στις τοπικές κοινωνίες μέσω των όρων του σχεδίου.
- Τις μη αναστρέψιμες συνέπειες στο φυσικό και πολιτιστικό τοπίο των προορισμών καθώς περιλαμβάνει ελάχιστες και στις περισσότερες περιπτώσεις θεωρητικές ή γενικές πρόνοιες περιβαλλοντικής προστασίας και προστασίας του τοπίου.
- Τον σοβαρό κίνδυνο σταδιακής εγκατάλειψης των κορεσμένων προορισμών, τους οποίους δεν καλύπτει με προτάσεις για την μετατροπή τους σε βιώσιμους προορισμούς.
Ο χρόνος της διαβούλευσης συνέπεσαι με την περίοδο αιχμής της θερινής τουριστικής περιόδου κατά την οποία εκ των πραγμάτων ήταν αδύνατο οι ενδιαφερόμενοι φορείς να έχουν τον χρόνο για την ουσιαστική μελέτη και διατύπωση απόψεων επί ενός τόσο σημαντικού θέματος που τους αφορά άμεσα.
Επίσης δεν είχε προηγηθεί καμία ενημέρωση του Δήμου για την ανάθεση της σχετικής μελέτης, ώστε να είναι σε θέση να κάνει προτάσεις επ’ αυτής ακόμη και προ της διαβούλευσης, ούτε επικοινώνησε κάποιος μελετητής με Υπηρεσίες του Δήμου Τήνου για να ζητήσει στοιχεία.
Παρ’ όλα στο σύντομο χρονικό διάστημα της διαβούλευσης, η οποία δεν είναι “ανοιχτή” ώστε να εμφανίζονται οι παρατηρήσεις όλων των ενδιαφερόμενων, διαπιστώθηκαν σημαντικές επί μέρους αστοχίες μερικές από τις οποίες ενδεικτικά αναφέρουμε.
1) Θα πρέπει να επανεξεταστούν τα κριτήρια κατηγοριοποίησης των νησιών, του μεγέθους της Τήνου, ως ελάχιστη χωρική ενότητα δηλαδή χωρίς το διαχωρισμό ανά Δημοτικές Ενότητες.
2) Δεν συμφωνούμε στη δημιουργία νέων καταλυμάτων – «μεγαθηρίων» 4 και 5 αστέρων δεδομένου ότι δεν ταιριάζουν στο μέτρο και την κλίμακα του νησιού μας και όλων των Κυκλάδων.
3) Δεν είμαστε σύμφωνοι ούτε στον περιορισμό στους «χώρους τουριστικού διαμοιρασμού» (τύπου Airbnb) και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ως ποσοστό επί των κλινών των κύριων τουριστικών καταλυμάτων. Επίσης δεν προσδιορίζεται κάποια προτεινόμενη ποσόστωση.
4) Θα πρέπει παράλληλα να δίνονται κίνητρα για εκσυγχρονισμό και όχι να προβλέπεται μόνο η «Μερική ή ολική απόσυρση μη αξιόλογων, απαξιωμένων ή εγκαταλελειμμένων κτιρίων και εγκαταστάσεων χρήσης τουρισμού, και κατεδάφιση μη αξιόλογων ή μη απαραίτητων ή εγκαταλελειμμένων κτιρίων που προσβάλλουν το τοπίο». Δεν αναφέρεται μάλιστα ούτε στον τρόπο ούτε στο ποιος θα κρίνει και θα αποφασίζει για αυτά τα κτίρια.
5) Να μην επιτρέπεται η δημιουργία τουριστικών καταλυμάτων εντός προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Φύση 2000 ( Natura).
6) Ο όρος «ήπια ανάπτυξη» θα έπρεπε να μην περιορίζεται μόνο στο “1/2 της δόμησης” αλλά να περιλαμβάνει και άλλους περιορισμούς
7) Ο όρος «φέρουσα ικανότητα» ενός τόπου είναι πλήρης και υπερκαλύπτει τον όρο “τουριστική φέρουσα ικανότητα”. Οποιαδήποτε μεμονωμένη αντιμετώπισει είναι ελλιπείς.
8) Είμαστε αντίθετοι στην επιβολή νέου τέλους για τον Τουρισμό. Αντίθετα το ήδη νομοθετημένο Τέλος Ανθεκτικότητας θα έπρεπε να επιστρέφει στους ΟΤΑ.
9) Ως προς την Παράκτια Ζώνη έχουν προβλεφθεί οριζόντιες κατευθύνσεις και δεν έχει συνυπολογιστεί η ιδιαίτερη μορφολογία των νησιών μας.
10) Ο Αθλητικός Τουρισμός φαίνεται ότι αποκλείεται από τα νησιά μας ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν δυνατότητες ανάπτυξης διάφορων μορφών του.
11) Η έννοια «κλίμακα του τοπίου» αναφέρεται επιφανειακά ενώ στην πραγματικότητα δεν λαμβάνεται καθόλου υπ ΄ όψιν καθώς προτείνονται στα νησιά μας εγκαταστάσεις δυσανάλογου μεγέθους.
12) Δεν θα έπρεπε να επιτρέπονται σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στις τουριστικές περιοχές
Συνοψίζοντας είναι προφανές ότι το συγκεκριμένο νομοθετικό εργαλείο δεν είναι ικανό να επιλύσει προβλήματα, αντιθέτως αποτελεί προπομπό μιας ανεξέλεγκτης τουριστικής μεγέθυνσης, η οποία μπορεί να δημιουργήσει μόνο προβλήματα.
Προτείνεται η απόσυρσή του στο σύνολό του και η εκ νέου μελέτη του.