Ο Ναός του Αγίου Ιωσήφ στα Λουτρά Τήνου… σε ένα παράλληλο σύμπαν

Το εξαιρετικό κείμενο καθώς και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που ακολουθούν ανήκουν στον κ. Μάνθο Πρελορέντζο, https://www.facebook.com/prelorentzos.manthos  ο οποίος τα δημοσίευσε στον προσωπικό του λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης.

Κρίναμε ωφέλιμο να το “υιοθετήσουμε” και χρέος μας να το αναρτήσουμε ανήμερα της εορτής του Αγίου Ιωσήφ (19 Μαρτίου). Άλλες χρονιές σαν σήμερα, ο Ναός αυτός φορούσε τα γιορτινά του, με επίσημες ψαλτές Λειτουργίες, με Επισκόπους, Ιερείς, Πατεράδες και πλήθος πιστών να διαβαίνουν το κατώφλι της μεγαλόπορτάς του.

Σήμερα όμως του ετοιμάζεται ο επικήδειος, αποτέλεσμα της εγκατάλειψης, αλλά και της αδιαφορίας των Ιησουιτών, εν πρώτοις, στους οποίους ιδιοκτησιακά ανήκει και που όλα αυτά τα χρόνια δεν ενήργησαν ώστε να τον διατηρήσουν σε μια αξιοπρεπή και λειτουργική κατάσταση.

Μερίδιο ευθύνης φέρει και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, η οποία παρότι γνωρίζει ή θα όφειλε τουλάχιστο να γνωρίζει, την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο ναός, δεν έχει φροντίσει μέχρι τώρα να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια για την προστασία και την αποκατάστασή του.

Έτσι, μνημεία μοναδικού κάλλους είναι καταδικασμένα στον αφανισμό!

Η ανάρτηση του κ. Μ. Πρελορέντζου

«Αν και η Ελλάδα δεν γνώρισε την Αναγέννηση όπως η υπόλοιπη Ευρώπη λόγω των γνωστών συγκυριών με την Οθωμανική αυτοκρατορία, πάντα στην Τήνο άναβε μια αναγεννησιακή φλόγα με επίκεντρο κυρίως ένα μικρό χωριό στην ενδοχώρα του νησιού όπως είναι το χωριό “Λουτρά”, όπου λόγω της εγκατάστασης εκεί των Ιησουιτών και Ουρσουλινών, υπήρξε μια ιδιαίτερη άνθηση στις τέχνες και στα γράμματα.

Στα Λουτρά εκτός των άλλων, κρύβεται και ένας πολιτιστικός θησαυρός όπου δεν υπάρχει αντίστοιχος σε όλο το νησί. Αυτός δεν είναι άλλος από τον Ναό του Αγίου Ιωσήφ, ο οποίος ανήκει στο τάγμα των Ιησουιτών.

Και όταν λέω ότι κρύβεται, εννοώ ότι δεν είναι γνωστός στους περισσότερους,, διότι δεν είναι επισκέψιμος εδώ και πολλά χρόνια λόγω κτιριακής φθοράς.

Το κτίριο αυτό κτίστηκε το 1860, είναι πετρόκτιστο και η ιδιαιτερότητά του είναι ο πλούσιος εσωτερικός του διάκοσμος τεχνοτροπίας Μπαρόκ, μιας τεχνικής που δεν συναντάμε πουθενά αλλού τόσο έντονα στην Τήνο και το κάνει να ξεχωρίζει από κάθε άλλο κτίριο.

Το Μπαρόκ ως συνέχεια του αναγεννησιακού ρυθμού έχει ως κύριο χαρακτηριστικό την εκφραστική ελευθερία, αγνοώντας τους κανόνες των αναλογιών της Αναγέννησης.

Χρησιμοποίει στην αρχιτεκτονική την άφθονη, θα έλεγα σχεδόν υπερβολική, χρήση διακοσμητικών στοιχείων, την πολυχρωμία, την διακόσμηση τον οροφών, το φως και την πολυπλοκότητα των όγκων όπου μαζί με τις ελλείψεις (τις οποίες εισάγει για πρώτη φορά το μπαρόκ), τις καμπύλες και τα τόξα δημιουργούν ένα δυναμισμό και έναν υπέρμετρο εντυπωσιασμό στον θεατή.

Ο Ναός του Αγίου Ιωσήφ διαθέτει σχεδόν όλα αυτά τα χαρακτηριστικά. Ένας πλούσιος διάκοσμος από μοτίβα στολίζει την οροφή του κτιρίου ο οποίος πραγματικά εντυπωσιάζει! Μεγάλα ιδιόμορφα ανοίγματα παραθύρων σχήματος ισοσκελούς τριγώνου με τοξοειδή μορφή βρίσκονται ψηλά, σχεδόν στην οροφή, λούζοντας με άπλετο φως τον Ναό. Πλήθος τοξοτών αρχιτεκτονικών στοιχείων, άλλα στον κυρίως ναό εκατέρωθεν των πλευρών του κτιρίου και άλλα διαφόρων μεγεθών στο ιερό βήμα. Επίσης στο ιερό βήμα βρίσκονται πλήθος αγαλμάτων καθώς και πολλά και πολύχρωμα μαρμάρινα στοιχεία.

Επίσης δύο ξεχωριστές αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες που έχει αυτό το κτίριο είναι καταρχήν η οροφή του, το σχήμα της οποίας είναι ελλειπτικό αλλά και πεπλατυσμένο, κάτι που δεν συναντάται συχνά, ενώ η δεύτερη ιδιαιτερότητα είναι ότι παρόλο το μεγάλο πλάτος που έχει ο ναός (και συνεπώς και η οροφή) δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ενδιάμεσες κιονοστοιχίες. Ο λόγος ίσως είναι ότι η οροφή είναι… ξύλινη, έχοντας χρησιμοποιηθεί επιπλέον καλαμωτό πλέγμα, οπότε το βάρος της οροφής δεν είναι μεγάλο για να απαιτηθούν κίονες να το αντέξει.

Όμως δυστυχώς το κτίριο αυτό, εδώ και πολλά χρόνια, είναι παρατημένο με αποτέλεσμα σιγά – σιγά να καταστρέφεται. Συγκεκριμένα έχει πέσει ένα μεγάλο κομμάτι της οροφής πάνω από το ιερό βήμα.

Οι Ιησουίτες μετά από 350 περίπου χρόνια συνεχούς παρουσίας στην Τήνο, πέρυσι έκλεισαν τον κύκλο τους εδώ στο νησί και δεν θα τους ξαναδούμε.
Όμως το κτίριο αυτό πέρα από την θρησκευτικότητά του αποτελεί μέρος της πολιτισμικής κληρονομιάς της Τήνου.

Είναι τόσο ανυπολόγιστη η αρχιτεκτονική αξία του, που πολιτισμικά η Τήνος θα φτωχύνει σημαντικά χάνοντας ένα τέτοιο εξαίσιο μνημείο.

Θα μπορούσε να πει κανείς, ότι είναι η Βασιλική του Αγίου Λαυρεντίου για τους Μέδικους στην Φλωρεντία, έτσι είναι ο Άγιος Ιωσήφ, όχι μόνο για την Τήνο, ή τις Κυκλάδες αλλά για ολόκληρη την Ελλάδα, λόγω της σπανιότητάς του.

Σε ένα παράλληλο σύμπαν το κτίριο θα ήταν αναγνωρισμένο διατηρημένο μνημείο, όπου δεκάδες τουρίστες θα το επισκεπτόταν πλέον ως Μουσειακό χώρο, πληρώνοντας ένα μικρό αντίτιμο, όπως σε όλους τους Ναούς στις μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες, με ξεναγήσεις για γκρουπ τουριστών τόσο στο Ναό όσο και στο Λαογραφικό Μουσείο που διαθέτει, υπό τους ήχους Γρηγοριανής μουσικής, που θα παίζει απαλά σε όλο τον χώρο και με κάποιο πωλητήριο στον περιβάλλοντα χώρο με ασπρόμαυρες φωτογραφίες καρτ – ποστάλ από την ένδοξη εποχή του.

Όπου μετά την επίσκεψη οι τουρίστες θα μπορούν να μπουν και στον χώρο των Ουρσουλινών, μπαίνοντας από την πέτρινη τοξοτή πύλη που είναι κοντά στον Άγιο Ιωσήφ, να απολαύσουν το καφέ τους, ή άλλο ρόφημα στο καινούριο καφέ που θα ανοίξει φέτος στον περιβάλλοντα χώρο των Ουρσουλινών, κάνοντας την βόλτα τους στους μαγευτικούς κήπους της μονής… κάνοντας την βόλτα τους… πραγματικά στον χωροχρόνο!»

Σχολιασμός π.γ.π.
ΠΗΓΗ – www.kantam.gr

Ακολουθήστε το Tinos Today στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Newsletter

Ο Ναός του Αγίου Ιωσήφ στα Λουτρά Τήνου… σε ένα παράλληλο σύμπαν

Το εξαιρετικό κείμενο καθώς και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που ακολουθούν ανήκουν στον κ. Μάνθο Πρελορέντζο, https://www.facebook.com/prelorentzos.manthos  ο οποίος τα δημοσίευσε στον προσωπικό του λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης.

Κρίναμε ωφέλιμο να το “υιοθετήσουμε” και χρέος μας να το αναρτήσουμε ανήμερα της εορτής του Αγίου Ιωσήφ (19 Μαρτίου). Άλλες χρονιές σαν σήμερα, ο Ναός αυτός φορούσε τα γιορτινά του, με επίσημες ψαλτές Λειτουργίες, με Επισκόπους, Ιερείς, Πατεράδες και πλήθος πιστών να διαβαίνουν το κατώφλι της μεγαλόπορτάς του.

Σήμερα όμως του ετοιμάζεται ο επικήδειος, αποτέλεσμα της εγκατάλειψης, αλλά και της αδιαφορίας των Ιησουιτών, εν πρώτοις, στους οποίους ιδιοκτησιακά ανήκει και που όλα αυτά τα χρόνια δεν ενήργησαν ώστε να τον διατηρήσουν σε μια αξιοπρεπή και λειτουργική κατάσταση.

Μερίδιο ευθύνης φέρει και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, η οποία παρότι γνωρίζει ή θα όφειλε τουλάχιστο να γνωρίζει, την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο ναός, δεν έχει φροντίσει μέχρι τώρα να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια για την προστασία και την αποκατάστασή του.

Έτσι, μνημεία μοναδικού κάλλους είναι καταδικασμένα στον αφανισμό!

Η ανάρτηση του κ. Μ. Πρελορέντζου

«Αν και η Ελλάδα δεν γνώρισε την Αναγέννηση όπως η υπόλοιπη Ευρώπη λόγω των γνωστών συγκυριών με την Οθωμανική αυτοκρατορία, πάντα στην Τήνο άναβε μια αναγεννησιακή φλόγα με επίκεντρο κυρίως ένα μικρό χωριό στην ενδοχώρα του νησιού όπως είναι το χωριό “Λουτρά”, όπου λόγω της εγκατάστασης εκεί των Ιησουιτών και Ουρσουλινών, υπήρξε μια ιδιαίτερη άνθηση στις τέχνες και στα γράμματα.

Στα Λουτρά εκτός των άλλων, κρύβεται και ένας πολιτιστικός θησαυρός όπου δεν υπάρχει αντίστοιχος σε όλο το νησί. Αυτός δεν είναι άλλος από τον Ναό του Αγίου Ιωσήφ, ο οποίος ανήκει στο τάγμα των Ιησουιτών.

Και όταν λέω ότι κρύβεται, εννοώ ότι δεν είναι γνωστός στους περισσότερους,, διότι δεν είναι επισκέψιμος εδώ και πολλά χρόνια λόγω κτιριακής φθοράς.

Το κτίριο αυτό κτίστηκε το 1860, είναι πετρόκτιστο και η ιδιαιτερότητά του είναι ο πλούσιος εσωτερικός του διάκοσμος τεχνοτροπίας Μπαρόκ, μιας τεχνικής που δεν συναντάμε πουθενά αλλού τόσο έντονα στην Τήνο και το κάνει να ξεχωρίζει από κάθε άλλο κτίριο.

Το Μπαρόκ ως συνέχεια του αναγεννησιακού ρυθμού έχει ως κύριο χαρακτηριστικό την εκφραστική ελευθερία, αγνοώντας τους κανόνες των αναλογιών της Αναγέννησης.

Χρησιμοποίει στην αρχιτεκτονική την άφθονη, θα έλεγα σχεδόν υπερβολική, χρήση διακοσμητικών στοιχείων, την πολυχρωμία, την διακόσμηση τον οροφών, το φως και την πολυπλοκότητα των όγκων όπου μαζί με τις ελλείψεις (τις οποίες εισάγει για πρώτη φορά το μπαρόκ), τις καμπύλες και τα τόξα δημιουργούν ένα δυναμισμό και έναν υπέρμετρο εντυπωσιασμό στον θεατή.

Ο Ναός του Αγίου Ιωσήφ διαθέτει σχεδόν όλα αυτά τα χαρακτηριστικά. Ένας πλούσιος διάκοσμος από μοτίβα στολίζει την οροφή του κτιρίου ο οποίος πραγματικά εντυπωσιάζει! Μεγάλα ιδιόμορφα ανοίγματα παραθύρων σχήματος ισοσκελούς τριγώνου με τοξοειδή μορφή βρίσκονται ψηλά, σχεδόν στην οροφή, λούζοντας με άπλετο φως τον Ναό. Πλήθος τοξοτών αρχιτεκτονικών στοιχείων, άλλα στον κυρίως ναό εκατέρωθεν των πλευρών του κτιρίου και άλλα διαφόρων μεγεθών στο ιερό βήμα. Επίσης στο ιερό βήμα βρίσκονται πλήθος αγαλμάτων καθώς και πολλά και πολύχρωμα μαρμάρινα στοιχεία.

Επίσης δύο ξεχωριστές αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες που έχει αυτό το κτίριο είναι καταρχήν η οροφή του, το σχήμα της οποίας είναι ελλειπτικό αλλά και πεπλατυσμένο, κάτι που δεν συναντάται συχνά, ενώ η δεύτερη ιδιαιτερότητα είναι ότι παρόλο το μεγάλο πλάτος που έχει ο ναός (και συνεπώς και η οροφή) δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ενδιάμεσες κιονοστοιχίες. Ο λόγος ίσως είναι ότι η οροφή είναι… ξύλινη, έχοντας χρησιμοποιηθεί επιπλέον καλαμωτό πλέγμα, οπότε το βάρος της οροφής δεν είναι μεγάλο για να απαιτηθούν κίονες να το αντέξει.

Όμως δυστυχώς το κτίριο αυτό, εδώ και πολλά χρόνια, είναι παρατημένο με αποτέλεσμα σιγά – σιγά να καταστρέφεται. Συγκεκριμένα έχει πέσει ένα μεγάλο κομμάτι της οροφής πάνω από το ιερό βήμα.

Οι Ιησουίτες μετά από 350 περίπου χρόνια συνεχούς παρουσίας στην Τήνο, πέρυσι έκλεισαν τον κύκλο τους εδώ στο νησί και δεν θα τους ξαναδούμε.
Όμως το κτίριο αυτό πέρα από την θρησκευτικότητά του αποτελεί μέρος της πολιτισμικής κληρονομιάς της Τήνου.

Είναι τόσο ανυπολόγιστη η αρχιτεκτονική αξία του, που πολιτισμικά η Τήνος θα φτωχύνει σημαντικά χάνοντας ένα τέτοιο εξαίσιο μνημείο.

Θα μπορούσε να πει κανείς, ότι είναι η Βασιλική του Αγίου Λαυρεντίου για τους Μέδικους στην Φλωρεντία, έτσι είναι ο Άγιος Ιωσήφ, όχι μόνο για την Τήνο, ή τις Κυκλάδες αλλά για ολόκληρη την Ελλάδα, λόγω της σπανιότητάς του.

Σε ένα παράλληλο σύμπαν το κτίριο θα ήταν αναγνωρισμένο διατηρημένο μνημείο, όπου δεκάδες τουρίστες θα το επισκεπτόταν πλέον ως Μουσειακό χώρο, πληρώνοντας ένα μικρό αντίτιμο, όπως σε όλους τους Ναούς στις μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες, με ξεναγήσεις για γκρουπ τουριστών τόσο στο Ναό όσο και στο Λαογραφικό Μουσείο που διαθέτει, υπό τους ήχους Γρηγοριανής μουσικής, που θα παίζει απαλά σε όλο τον χώρο και με κάποιο πωλητήριο στον περιβάλλοντα χώρο με ασπρόμαυρες φωτογραφίες καρτ – ποστάλ από την ένδοξη εποχή του.

Όπου μετά την επίσκεψη οι τουρίστες θα μπορούν να μπουν και στον χώρο των Ουρσουλινών, μπαίνοντας από την πέτρινη τοξοτή πύλη που είναι κοντά στον Άγιο Ιωσήφ, να απολαύσουν το καφέ τους, ή άλλο ρόφημα στο καινούριο καφέ που θα ανοίξει φέτος στον περιβάλλοντα χώρο των Ουρσουλινών, κάνοντας την βόλτα τους στους μαγευτικούς κήπους της μονής… κάνοντας την βόλτα τους… πραγματικά στον χωροχρόνο!»

Σχολιασμός π.γ.π.
ΠΗΓΗ – www.kantam.gr

Ακολουθήστε το Tinos Today στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις