Οι περιστεριώνες αποτελούν μνημεία μοναδικής λαϊκής δημιουργίας.
Η πρώτη επίσημη γραπτή μαρτυρία για την ύπαρξη περιστεριώνων είναι το 1726 και αφορούσε ένα ερειπωμένο σήμερα περιστεριώνα στην θέση Σπηλιά κοντά στην Κώμη.
Τους αξιοποιούσαν για τροφή και για λίπασμα των περιτωμάτων τους. Υπάρχουν περίπου 800-1300 περιστεριώνες, κτισμένοι σε πλαγιές με προσανατολισμό προς το νερό.
Είναι κυρίως πέτρινα οικοδομήματα (από σχιστόλιθο βασικά, λόγω της αφθονίας του στο νησί) και αποτελούνται από δύο ορόφους. Ο κάτω όροφος χρησιμοποιείται ως αποθήκη και ο πάνω ως κατοικία των περιστεριών.
Είναι κτισμένοι κυρίως σε πλαγιές. Ο προσανατολισμός τους είναι όλοι να κοιτάνε προς το νερό –ρεματιά- και μάλιστα προς την πιο απάνεμη πλευρά και οι πλευρές με τα ανοίγματα προς τον νοτιά. Συνήθως η πόρτα του ιδιοκτήτη βρίσκεται στην βορεινή πλευρά
Ο ακριβής αριθμός των περιστεριώνων υπολογίζεται ότι είναι μεταξύ 800-1300. Ο μεγαλύτερος αριθμός από αυτούς είναι συγκεντρωμένος στο κεντρικό και κεντροανατολικό τομέα του νησιού και στις κοιλάδες της Αγάπης, της Ποταμιάς, του Ταραμπάδου, της Λειβάδας και της Καρδιανής. Πρόκειται για τις πλέον εύφορες περιοχές του νησιού στις οποίες υπάρχει τροφή για τα περιστέρια αλλά και λόγω των γεωργικών καλλιεργειών υπάρχει η χρήσης της κουτουλιάς ως λίπασμα.
Οι Τήνιοι τους δημιουργούσαν για να τα εκτρέφουν, όχι μόνο για το νόστιμο κρέας τους, αλλά και το σπουδαίο λίπασμα που δημιουργούν τα περιττώματα τους. Αν και υπάρχουν στα περισσότερα κυκλαδονήσια, στην Τήνο βρίσκονται οι περισσότεροι και οι πιο μεγαλοπρεπής.
