Τη δεκαετία του 1960 και μετέπειτα συμβαίνουν αρκετές αλλαγές όπως το κλείσιμο της σχολής των Ουρσουλινών, η μεγάλη μείωση του καθολικού πληθυσμού της Τήνου λόγω εσωτερικής μετανάστευσης και η μείωση του αριθμού των Ιησουιτών μοναχών οι οποίοι επίσης μετακινούνται από την περιφέρεια προς ενδυνάμωση της Μονής των Αθηνών.
Φτάνοντας στη δεκαετία του 1990 στη μονή της Τήνου συνεχίζουν να ζουν και προσφέρουν ποιμαντικά αρκετοί μοναχοί, ενώ η παλαιά μονή των Ιησουιτών στο Εξώμβουργο έχει καταστεί ως το σημαντικότερο προσκύνημα των Καθολικών στην Ελλάδα, στο συγκρότημα της Ιεράς Καρδίας του Ιησού (όπως και παραμένει μέχρι σήμερα).
Το ισόγειο της μονής στα Λουτρά τη δεκαετία του 1990 διαμορφώνεται σε μουσείο κυριότερα με λαογραφικό χαρακτήρα, αλλά όχι μόνο, εφόσον περιλαμβάνει επιπλέον αντικείμενα μεγάλης αρχαιολογικής και θρησκευτικής σημασίας ενώ η καλλιέργεια και η φροντίδα του κήπου που περικλείει τη μονή συνεχίζεται κανονικά παραδειγματίζοντας και μεταφέροντας στους αγρότες της περιοχής νέους τρόπους, μηχανήματα και είδη καλλιεργειών.
Κατά την ίδια περίοδο όμως λαμβάνεται και η απόφαση να παύσει η χρήση του Ναού του Αγίου Ιωσήφ ως αποτέλεσμα της μικρής προσέλευσης πιστών, της αδυναμίας των μοναχών να συντηρήσουν το κτίριο και ορισμένων φθορών που παρουσιάστηκαν στο βόρειο τμήμα του. Έτσι λοιπόν ένα δωμάτιο του μοναστηριού διαμορφώνεται σε παρεκκλήσιο και στη κεντρική εκκλησία ως το τέλος της δεκαετίας, δεν τελούνται πλέον καθόλου τελετές.
Την άνοιξη του 1999 δυο φοιτήτριες αρχιτεκτονικής εκδίδουν σε βιβλίο το αποτέλεσμα της τεκμηριωμένης αρχιτεκτονικής τους μελέτης με αντικείμενο τα σημαντικότερα μοναστήρια της Τήνου (και των δυο δογμάτων).
Η σύντομη αναφορά και το φωτογραφικό υλικό, που παρουσίαζε την κατάσταση και τις φθορές του Αγ. Ιωσήφ των Ιησουιτών κινητοποίησαν ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων εντός και εκτός Τήνου, αλλά και ορισμένων πανεπιστημιακών καθηγητών οι οποίοι στη συνέχεια προσέγγισαν τους μοναχούς της Τήνου και ενδιαφέρθηκαν για την αρχιτεκτονική, καλλιτεχνική και ιστορική αξία της εκκλησίας και του μοναστηριού, στο οποίο επιπρόσθετα όπως οι δυο φοιτήτριες σημειώνουν γι’ αυτό στην εισαγωγή τους: «διακρίνονται με σαφήνεια τα χαρακτηριστικά της νησιώτικης τεχνοτροπίας τα οποία συνδυάζονται εύστοχα με τις μορφολογικές και λειτουργικές αρχές της δυτικής μοναστηριακής αρχιτεκτονικής, δίνοντας στο συγκρότημα ένα μοναδικό γραφικό χαρακτήρα».
Το 1999 ο ναός παρουσιάζει φθορές, όμως δεν είναι επικίνδυνος, ούτε έχει συμβεί κάποια ανεπανόρθωτη ζημιά, οι δυο συγγραφείς συμπληρώνουν: «Το δομικό σύστημα του ναού αδυνατεί να αναλάβει το μεγάλο βάρος της αρχικής στέγασης λόγω έλλειψης συντήρησης της κατασκευής».
Το έτος 2000 κατατίθεται αίτημα εκ μέρους του Δήμου Εξωμβούργου να ενταχθεί η επισκευή του ναού σε πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που όμως δεν τελεσφόρησε.
Όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έχουμε δεσμευτεί απέναντι στον Αρχιεπίσκοπο, στους υπεύθυνους των Ιησουιτών και στην τοπική κοινωνία που αγωνιά για την διάσωση του σημαντικού αυτού μνημείου του τόπου μας ότι θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για τη συντήρηση και την ανάδειξη τόσο του Ναού, όσο και του μουσειακού χώρου, το οφείλουμε στους εαυτούς μας, στους επισκέπτες του νησιού αλλά κυρίως στις επερχόμενες γενιές.
Η Τήνος μετά από τέσσερις σχεδόν αιώνες στερείται πλέον της φυσικής παρουσίας και πνευματικής καθοδήγησης των μοναχών Ιησουιτών, θα ήταν μεγάλο ατόπημα να χαθεί η συλλογική μνήμη της παρουσίας τους εδώ, έτσι όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τη πλούσια θρησκευτική, πολιτιστική και καλλιτεχνική τους κληρονομιά.
Ο χρόνος που περνά, οι καιρικές συνθήκες του χειμώνα και η γραφειοκρατία είναι οι κυριότεροί αντίπαλοί αλλά αισιοδοξούμε ότι πλάι στις δικές μας προσπάθειες η μεσιτεία του Αγίου Ιωσήφ θα φέρει το ποθητό αποτέλεσμα.
Η κατάσταση δυστυχώς είναι σοβαρή και κάθε μέρα που περνά ανοίγει ακόμα μια πληγή στο μνημείο. Είναι επιτακτική η ανάγκη όσοι έχουν ευαισθησίες για τη διάσωση της σπουδαίας αυτής κληρονομιάς ή κατέχουν θέσεις ευθύνης να συνδράμουν έμπρακτα στην προσπάθεια.
Κάθε οικονομική συνεισφορά είναι σημαντική κινητήριος δύναμη για το Σύλλογο και παράλληλα ηθική ενίσχυση. Ο επίσημος λογαριασμός του Συλλόγου είναι:
GR 75 0172 7170 0057 1711 0615 132 (ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ).
SWIFT – BIC: PIRBGRAA
(παρακαλούμε στα σχόλια της κατάθεσης να γράφετε διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου/e-mail ή κινητό τηλέφωνο)
πληροφορίες από την σελίδα www.agiosiosiftinos.gr