Εἶναι ἡ Τῆνος κάτι παραπάνω ἀπὸ τόπος· εἶναι πνεῦμα.
Καὶ τὸ πνεῦμά της, ἡ ψυχή της, εἶναι στρωμένη μὲ προσευχές, μὲ δάκρυα πίστης, μὲ θυμίαμα ποὺ καίει ἀθόρυβα στὰ λιθόστρωτα μονοπάτια της.
Εἰς τὸ φῶς τοῦ Αἰγαίου δὲν καθρεφτίζεται μονάχα ἡ ὀμορφιὰ τοῦ τοπίου, ἀλλὰ καὶ ἡ ἱερὸτητα τοῦ χρόνου.
Ὅλα εἶναι ἐδῶ, ἐμποτισμένα ἀπὸ τὸ χθὲς ποὺ ἔμεινε ζωντανὸ στὸ σήμερα: τὰ εἰκονοστάσια, τὰ ταπεινὰ ἐκκλησάκια, οἱ ψίθυροι τῶν γερόντων, οἱ σιωπὲς ποὺ μοιάζουν μὲ δοξολογίες.
Ἡ Τῆνος δὲν εἶναι τόπος ἀπλῶν εἰκόνων·
εἶναι μνήμη, ἐσώτερη ζωή, τόπος ποὺ ἡ προσευχὴ ἀναβλύζει ἀπὸ τὴ γῆ, ποὺ τὰ βήματα τῶν ἀνθρώπων γράφουν λειτουργία.
Εἶναι νησί ὅπου ἡ καθημερινότητα γίνεται λατρεία:
ὁ τεχνίτης ποὺ σμιλεύει πέτρα μὲ δέηση, ἡ υφάντρα ποὺ σταυροκοπιέται καθὼς ὑφαίνει, ὁ γεροντάκος ποὺ ψελλίζει “Φῶς Χριστοῦ” στὴν πόρτα του.
Εἶναι ὁ τόπος ὅπου ἡ Παναγία δὲν κατοικεῖ σὲ ἕνα μόνο ναό,
ἀλλὰ εἶναι Παρουσία παντοῦ· στὸ βλέμμα τῶν παιδιῶν, στὴν πνοὴ τοῦ μελτεμιοῦ, στὴν εὐχή ποὺ σιγοψάλλεται ἀκόμη κι ἀπὸ τὰ πετρώματα.
Οἱ ἐπὶ τόσα χρόνια προσκυνητὲς σὲ ὅλα τὰ προσκυνήματα τοῦ νησιοῦ — ὀρθόδοξα καὶ καθολικά, καθολικά καὶ ὀρθόδοξα — δὲν ἦλθαν ἀπλῶς γιὰ νὰ ἀγγίξουν εἰκόνες.
Ἦλθαν – καὶ ἔρχονται – γιὰ νὰ ἀναγεννηθοῦν· γιὰ νὰ ἀνακαλύψουν τὸ κρυμμένο φῶς, τὴν εὐλογία ποὺ ἡ Τῆνος κρατεῖ μὲ ἱερὸ σεβασμὸ μέσα στὴν καρδιά της.
Διότι ἡ Τῆνος ἦταν, εἶναι, καὶ θὰ εἶναι πάντοτε ἡ γῆ τῆς πνευματικῆς ἀντιστάσεως. Οὐχὶ μόνον σὲ καιροὺς δοκιμασιῶν, ἀλλὰ καὶ σὲ καιροὺς λήθης.
Καθὼς ὅλα γύρω μας ἀλλάζουν, καθὼς ὁ κόσμος ὁμοιογενοποιεῖται, ἡ Τῆνος ἀντιστέκεται μὲ τὸ φῶς τοῦ καντηλιοῦ καὶ τὸ μέταλλον τῆς ψυχῆς της.
Ὅταν λοιπὸν τὰ μονοπάτια γεμίσουν θορύβους ἀλλοτρίους, Ὅταν ἀπλωθοῦν σκιὲς ἀπώλειας καὶ ἁμαρτίας, θὰ εἶναι ἐκεῖ, μέσα στὴ Στενὴ, μέσα στὰ χωριὰ, μέσα στὴ νύχτα τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, ποὺ θὰ ψιθυρίζει ἡ Τῆνος:
«Ἔτι καὶ ἐπὶ τούτου ζω· ἡ προσευχὴ μου εἶμαι».
Καλή Ἀνάσταση.
Καὶ φῶς Ἀναστάσεως νὰ πλημμυρίσει κάθε σπίτι, κάθε ψυχή, κάθε σπιθαμὴ τοῦ τόπου.
Ἡ Τῆνος δὲν χρειάζεται τίποτε περισσότερο ἀπὸ τὸ νὰ μείνει ἡ ῥίζα της: προσευχή.
*Ἐξ ἀφορμῆς τῆς κατανυκτικῆς ἀναπαραστάσεως τοῦ Δρόμου τοῦ Σταυροῦ στὴ Στενὴ, καὶ τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν ποὺ τελέσθηκαν τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων.
Μάρκος Παλαμάρης, ιστορικός , φιλόλογος, βοηθός Αρχειοφύλακα Αποστολικού Κέντρου Πίστη και Πολιτισμός Καθολικής Αρχιεπισκοπής Τήνου – Νάξου
