Το παρακάτω άρθρο γράφτηκε για την Καρδιανή, με σκοπό να μοιραστεί, όπως και έγινε, στους συγχωριανούς μου, τους Καρδιανιώτες. Όμως, σκέφθηκα ότι επειδή το ίδιο θέμα, προφανώς, ισχύει και αφορά, σε όλους τους οικισμούς του νησιού, καθώς και στον γενικό πληθυσμό της Τήνου, σας παραδίδω μερικές σκέψεις και προβληματισμούς, που συνεχώς, με ‘κυνηγάνε’, σχετικά με την παρατεταμένη λειψυδρία και την κατανάλωση νερού.
Την κοινοποίηση αυτού του άρθρου την επέβαλα στον εαυτό μου μετά από ένα ολιγόωρο ταξίδι στην Άνδρο, όπου παίρνοντας έναν καφέ σε ένα καφενείο στο Γαύριο, έγινα για μια ώρα ακροατής απεγνωσμένης συζήτησης για την έλλειψη νερού, για τις αμέτρητες ‘ξερές’, σήμερα, πηγές που για χρόνια τροφοδοτούσαν το νησί!!! Οι ντόπιοι μεσήλικες άντρες κουβέντιαζαν τρομοκρατημένοι και διαμαρτύρονταν στο ότι υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης σε τοπικό επίπεδο, ώστε ο κόσμος να καταλάβει ‘τι έχουμε πάθει και που πάμε’…. ίσως, αν ήξεραν τι συμβαίνει, να φιλοτιμούνταν κάποιοι, έστω δικοί μας, Ανδριώτες’ !!!
Ας είναι, λοιπόν, οι απλές σημειώσεις μου ένα μοίρασμα της κρυφής αγωνίας, εμάς, των μεσήλικων ντόπιων Τηνιακών, προς, όλους, τους μόνιμους και περιστασιακούς κατοίκους του νησιού μας.
Καρδιανή- λειψυδρία και χρήση νερού
Κάποτε, θυμάμαι πως όταν ανακοινώθηκε ότι το νερό θα μετριέται και θα υπάρχουν χρεώσεις στην κατανάλωση του εμείς, οι Καρδιανιώτες, καθώς και άλλα “πράσινα χωριά”, όπως η Καλλονή, δυσανασχετήσαμε γιατί θεωρούσαμε ότι εφόσον τα άφθονα νερά τρέχουν ολοχρονίς, δεν θα έπρεπε να είχαμε την ίδια αντιμετώπιση με τα υπόλοιπα χωριά. Κάπου, τότε, είχαμε δίκιο και κάπου υπήρχε μια λάθος σκέψη.
Το δίκιο μας, τότε, δεν το αμφισβητούσε κανένας, αφού είχαμε μάθει να καταναλώνουμε, νερό, όσο θέλαμε. Φυσικά, θα συνεχίζαμε έτσι, όμως αυτή την συνήθεια θα την πληρώναμε, γιατί η χρήση του νερού είχε αρχίσει να έχει και πολλά έξοδα….. και εκεί ήταν η λάθος σκέψη που κάναμε τότε, στο ότι, απλώς, το νερό τρέχει και εμείς το χρησιμοποιούμε. Οι νέες συνθήκες, άγνωστες, τότε, για τους περισσότερους από εμάς, μας υποχρέωνε, εντελώς ξαφνικά και απρόσμενα, να προσαρμοστούμε. Κάποιες σημαντικές συνθήκες, που έφερναν τη συνέπεια της πληρωμής, το τέλος, όπως λέγεται, ήταν οι περισσότερες δεξαμενές, μοτέρ, αντλίες, γεωτρήσεις, φρεάτια, χρήση ηλεκτρικού ρεύματος….. και όλα αυτά να απαιτούν συντήρηση και καθαρισμό, αλλαγή εξαρτημάτων, καθώς και ότι συνεπάγεται ένα ολόκληρο σύστημα υδροδότησης.
Από τότε, άλλαξαν και πάλι οι καταστάσεις, αφού η οικιστική και πληθυσμιακή ανάπτυξη της Καρδιανής (χωριού και οικισμών της) άρχισε να αυξάνεται ραγδαίως. Μαζί με την “φυσιολογική” αλλαγή στις συνήθειες των κατοίκων της, άρχισαν να εμφανίζονται καινούργια και ανακαινισμένα σπίτια με περισσότερους και, ίσως, πιο απαιτητικούς νεοφερμένους κατοίκους, καθώς και έναν συνεχή αυξανόμενο αριθμό ενοικιαστών, με όποιες επιπτώσεις έφερναν αυτές οι αλλαγές στην, άλλοτε, μικρή κοινότητα ανθρώπων. Για παράδειγμα, άρχισαν θέματα χώρου και χρήσης που όμως έπρεπε να λύνονται, άλλοτε με μελετημένες και άλλοτε με σπασμωδικές, αλλά, αναγκαίες κινήσεις, όπως η συνεχής δημιουργία θέσεων στάθμευσης, η γρήγορη αντιμετώπιση διάθεσης λυμάτων, οι αμέτρητες παροχές υδροδότησης, με εκατοντάδες μέτρα σωληνώσεων, σε μεγάλο αριθμό σπιτιών εκτός οικισμών, προφανώς, μη έχοντας, η Κοινότητα και μετέπειτα οι Δήμοι, δυνατότητα υδροδότησης. Έτσι αδειοδοτήθηκε και η διάνοιξη ιδιωτικών γεωτρήσεων, για κάλυψη υδρευτικών αναγκών, με όποιες δυσμενείς συνέπειες για τους υδροφόρους ορίζοντες!!!
Εκτός, όμως, των προαναφερόμενων, τα τελευταία χρόνια άρχισαν να παρατηρούνται άγνωστες νεωτερίστικες, υδροκοστοβόρες συνήθειες. Η πέριξ των εξοχικών κατοικιών δημιουργία κήπων, αρκετών στρεμμάτων, με μεγάλες αρδευτικές ανάγκες!!!! Οι καλλιέργειες, αυτών των αμέτρητων στρεμμάτων να είναι από καλλωπιστικά φυτά (ξενικά είδη και μη), που, επειδή, δεν έχουν σχέση με το ξεροθερμικό μας περιβάλλον, απαιτούν μεγάλες ποσότητες νερού, οι οποίες καλύπτονται από τα δίκτυα ύδρευσης. Επιπλέον, η κατασκευή και ύπαρξη κολυμβητικών δεξαμενών με κάποιες να είναι Ολυμπιακών διαστάσεων!!!!! Ως παράδειγμα, ας αναφερθεί η πρόσφατη υπερκατανάλωση νερού στις περιοχές Καλύβια και Άγιος Πέτρος Καρδιανής, δίχως παρουσία κατοίκων!!!!
Φθάνοντας στο σήμερα, ενώ το νερό πολλών πηγών της Καρδιανής έχει μειωθεί, σε αρκετές τρέχει σαν “ρακί” και σε μερικές έχει στερέψει, από την άλλη πλευρά η αλόγιστη χρήση νερού είναι καθημερινό φαινόμενο!!! Η Καρδιανή με τα πολλά νερά της είναι μια πραγματικότητα του παρελθόντος και ενώ σήμερα φαντάζει σαν παραμύθι….. οι κάτοικοι της (μόνιμοι, νεοφερμένοι, ενοικιαστές) δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι, γενικά, στα νησιά οι πηγές με τέτοια αναβροχιά στερεύουν αργά, αλλά σταθερά!!!!! Δυστυχώς, σήμερα, τα τέλη ύδρευσης, δεν σημαίνουν, για κανέναν, απαγορευτικό μέτρο, προς μείωση κατανάλωσης νερού!!!!
Πραγματικά, υπάρχει μεγάλο θέμα, σχετικά με την επάρκεια υδροδότησης του χωριού και των οικισμών του και γι αυτό το λόγο, σας παρακαλώ και σας προσκαλώ, να μειώσουμε όσο μπορούμε την άσκοπη κατανάλωση νερού!!!!! Όλοι μας γνωρίζουμε τι σημαίνει σπατάλη φυσικών πόρων, δίχως να είναι αναγκαία, αυτή η σπατάλη, στην καθημερινότητα μας!!! Για παράδειγμα, σχετικά με τη χρήση νερού, θεωρώ ότι μπορούμε να ζήσουμε και να λάμπουμε από καθαριότητα ακόμη και αν:
- ΔΕΝ πλένουμε τα πορτοπαράθυρα, αυλές και δρόμους με λάστιχο, αλλά χρησιμοποιούμε πιο τακτικά τη σκούπα και το φαράσι, όπως παλιά!!! Η Καρδιανή παλιά ήταν εξίσου καθαρή, ίσως και καθαρότερη από σήμερα!! Έτσι κι αλλιώς, σε δύο- τρεις ημέρες, μετά το «μπουγάδιασμα», πάλι θα λερωθούν!! Απλώς, τις πρώτες ώρες, γυαλίζουν οι λαδομπογιές, οι πέτρες και τα μάρμαρα!!!
- Δεν πλένουμε τα αυτοκίνητα μας, συνεχώς, με νερό από την βρύση του αμαξωτού, με λάστιχο. Μάλλον, τα αυτοκίνητα μας δεν υποφέρουν από ζέστη και δεν τους είναι απαραίτητο να δροσιστούν!!!
- Δεν βάζουμε πλυντήριο με λίγα ρούχα, επειδή στην Καρδιανή έχουμε νερά!!
- Δεν κολυμπάνε τα λουλούδια μέσα στις γλάστρες, απλώς ποτίζουμε!!!
- Δεν αφήνουμε, για κανέναν λόγο, την βρύση του νεροχύτη να τρέχει άσκοπα (κουβεντιάζοντας στο κινητό, που μόλις χτύπησε ή συζητώντας τα νέα με την παρέα μας, που της φτιάχνουμε, εν τω μεταξύ, καφέ.
Δεν αφήνουμε με κανένα τρόπο να πάει χαμένο το νερό!!!!!
Γιατί, μόνο, εμείς που αγαπάμε και καμαρώνουμε για το “πράσινο χωριό” μας, εμείς που πρέπει να σεβόμαστε ότι μας παραδόθηκε, εμείς που θα θέλαμε και οι επόμενες γενιές να γνωρίσουν και να απολαμβάνουν την απίστευτα όμορφη πρασινάδα του, εμείς που δεν ήρθαμε να κάνουμε ολιγοήμερες διακοπές, δίχως να μας νοιάζει τι θα απογίνει τις άλλες μέρες η Καρδιανή….. εμείς, ας δώσουμε το παράδειγμα, με τον τρόπο μας, καθώς και ένα μάθημα στους υπόλοιπους, σε εκείνους που κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν, ότι οι φυσικοί πόροι δεν είναι αστείρευτοι, ούτε ανανεώσιμοι…..και το μόνο που χρειάζονται είναι συνεχής προστασία!!!!!!
Η Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Καρδιανής,
Μαρία Στ. Δελατόλα- Παγανέλη