Σύνταξη | Κωνσταντίνα Τασιοπούλου
www.ert.gr
Κυρίαρχη μορφή της «Σχολής του Μονάχου» ο Νικόλαος Γύζης (Σκλαβοχώρι Τήνου, 1842 – Μόναχο 1901) επηρέασε την πορεία της ελληνικής τέχνης με το ζωγραφικό του έργο, ενώ σημαντική είναι η θέση του και στη γερμανική ιστορία της τέχνης του 19ου αιώνα. Έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια στην Τήνο και το 1850 εγκαταστάθηκε με τον πατέρα του στην Αθήνα, προκειμένου να του δοθεί η δυνατότητα να καλλιεργήσει συστηματικά την κλίση του προς τη ζωγραφική. Το 1862, με σύσταση του συμπατριώτη και στενού του φίλου Νικηφόρου Λύτρα, γνώρισε τον εύπορο Τηνιακό και μετέπειτα πεθερό του Νικόλαο Νάζο, ο οποίος τον βοήθησε να λάβει υποτροφία από το Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου. Ο Γύζης θα ζήσει στο Μόναχο από το 1874 έως το τέλος της ζωής του, το 1901. Ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Μονάχου και εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής. Από τα πιο γνωστά του έργα είναι και «Τα αρραβωνιάσματα» (1875) και «Το κρυφό σχολειό» (1885).
Με αφορμή την ημερομηνία θανάτου του Νικόλαου Γύζη στις 4 Ιανουαρίου 1901 το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει την εκπομπή:
ΜΙΝΙΑΤΟΥΡΕΣ ΣΥΝΕΙΚΟΝΕΣ
Επ.:001 Ο ΓΥΖΗΣ ΣΤΗΝ ΤΗΝΟ
Ολιγόλεπτη ενημερωτική εκπομπή πολιτιστικού περιεχομένου «ΜΙΝΙΑΤΟΥΡΕΣ ΣΥΝΕΙΚΟΝΕΣ» που παρουσιάζει ο δημοσιογράφος Κώστας Κωβαίος. Πρόκειται για ρεπορτάζ σχετικά με τα καλλιτεχνικά δρώμενα της πόλης της Αθήνας αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας. Το πρώτο επεισόδιο του νέου κύκλου της σειράς, παραγωγής του 2001, είναι αφιερωμένο στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο του 19ου αι. Νικόλαο Γύζη (Τήνος 1842-Μόναχο 1901), με αφορμή επετειακή έκθεση που πραγματοποιήθηκε στην Τήνο.
Το 2001 με την συμπλήρωση 100 χρονών από το θάνατο του καλλιτέχνη, διοργανώθηκε η έκθεση “O Γύζης στην Τήνο” από το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού του Πανελλήνιου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελίστριας Τήνου. Η Έκθεση εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 2001. Τα έργα του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου Νικόλαου Γύζη, που γεννήθηκε στην Τήνο το 1842 και σπούδασε στη Αθήνα και στο Μόναχο, προέρχονταν από τη συλλογή της οικογένειας Γύζη.
Ο Ευάγγελος Παρασκευάς Γκύζης εκ μέρους του Πανελλήνιου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου αναφέρεται στην τηνιακή καταγωγή του Νικόλαου Γύζη και μιλάει για τη σχέση του με το Ιερό Ίδρυμα της Ευαγγελιστρίας της Τήνου αφού ο ίδιος υπήρξε υπότροφος του Ιδρύματος, όπως και άλλες μεγάλες μορφές της Νεοελληνικής Τέχνης σαν τον Χαλεπά, τον Λύτρα και τον Σώχο.
Ο Ιστορικός τέχνης Δρ. Κωνσταντίνος Διδασκάλου, ο οποίος επιμελήθηκε την Έκθεση, κάνει μια σύντομη παρουσίαση των έργων που περιλαμβάνονται σε αυτή, αντιπροσωπευτικά της εξελικτικής πορείας του μεγάλου δημιουργού ενώ ο φακός της εκπομπής περιηγείται στις αίθουσες της Έκθεσης και καταγράφει κορυφαίες στιγμές του καλλιτεχνικού του έργου: τις δημιουργίες του στο Μόναχο μετά την αποφοίτησή του από την εκεί Ακαδημία, τα ηθογραφικά θέματα, τα χρόνια της καθιέρωσης, τις αλληγορικές και θρησκευτικές του παραστάσεις. Η Έκθεση περιλάμβανε επίσης πορτρέτα της οικογένειας Γύζη, νεκρές φύσεις, αφίσες, ελαιογραφικά σχέδια, ζελατίνες και φωτογραφίες του ατελιέ του Γύζη στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου.
Σκηνοθεσία: Μαίρη Κουτσούρη
Παρουσίαση – αρχισυνταξία: Κώστας Κωβαίος
Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr
