Η ιστορία του αμπελώνα της Τήνου μετρά χιλιάδες χρόνια. Ο ναός του Διονύσου, νομίσματα του 6ου και 4ου αιώνα π.Χ. με την προτομή του περίφημου θεού καθώς και αρχαιολογικά ευρήματα, όπως αμφορείς και οινοχόες, που ανακαλύφθηκαν σε ανασκαφές, μαρτυρούν τη σημασία του κρασιού κατά την αρχαιότητα. Για πολλά χρόνια, η οικονομική ζωή της Τήνου στηρίχθηκε από τις εξαγωγές σε κρασί, πετιμέζι και ρακί. Οι αμπελώνες του νησιού χτυπήθηκαν όμως αλύπητα το 1853 από ασθένεια, που έπληξε μοναδικές ποικιλίες, όπως το ασυναγώνιστο γλυκό κρασί Μαλβάζια. Δυσμενείς ήταν και οι συνέπειες των αποφάσεων εκρίζωσής τους που έλαβαν οι Ενετοί στις αρχές του 17ου αιώνα, στοχεύοντας στην αύξηση της παραγωγής σιτηρών εις βάρος αυτής των σταφυλιών. Μετά από μεγάλη περίοδο καμπής των αμπελώνων του νησιού, η αναβίωσή τους ξεκίνησε δυναμικά πριν από δύο σχεδόν δεκαετίες. Σήμερα, μια σειρά από αξιόλογα οινοποιεία έχουν ριχτεί στον αγώνα παραγωγής ποιοτικών κρασιών, θέλοντας να θέσουν την Τήνο σε περίοπτη θέση στην οινική ελληνική και παγκόσμια σκηνή.
Οι Τηνιακοί Αμπελώνας, ή T-Oinos, όπως είναι ευρύτερα γνωστό το οινοποιείο των Αλέξανδρου Αβατάγγελου και Gérard Margeon, βαστούν τα σκήπτρα της οινοπαραγωγής στο νησί. Χτισμένο στον Αγιο Δημήτριο στο Φαλατάδο, το T-Oinos έχει στην κατοχή του 130 ιδιόκτητα στρέμματα και είναι όχι μόνο το μεγαλύτερο αλλά και το πρώτο οινοποιείο που ιδρύθηκε πριν εικοσιένα χρόνια, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο στην οινική ιστορία της Τήνου. Το έργο τους δεν είναι διόλου εύκολο, καθώς καλούνται να παλέψουν σε ψηλό υψόμετρο με δυνατούς βοριάδες που σαρώνουν το νησί καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου και να καλλιεργήσουν σε άνυδρη γη. Παρά τις αντίξοες κλιματικές και εδαφικές δυσκολίες παράγουν κρασιά που χαίρουν διεθνούς αναγνώρισης. Ηταν μόλις δύο χρόνια μετά την πρώτη παραγωγή του 2008 που ο πασίγνωστος Alain Ducasse πρόσθεσε στη λίστα των φημισμένων εστιατορίων του τα κρασιά του οινοποιείου.
Το αμπελοτόπι που μιλάει
Με συντροφιά την Ελένη Βαλιάντζα, οινολόγο του T-Oinos, περιηγήθηκα πρόσφατα στο μεγαλύτερο αμπελοτόπι του οινοποιείου στα Στεγαστά, που βρίσκεται σε υψόμετρο 470 μέτρων. Τα πανέμορφα κλήματα που στέκονται κοντά το ένα στο άλλο, η θέα από ψηλά στο απέραντο Αιγαίο και τον Τσικνιά και οι διάσπαρτοι βώλακες, οι περίφημοι γρανιτένιοι βράχοι, πλάθουν ένα μοναδικό σε αισθητική και ενέργεια τοπίο που συναρπάζει. Εχει πολλές φορές χαρακτηριστεί σαν «το αμπελοτόπι που μιλάει» και όποιος βρεθεί εκεί καταλαβαίνει το γιατί, ή, πιο σωστά, το νιώθει.
